EKOMISJA

Ekologia to temat, który należy podejmować w polskich szkołach podstawowych. Co możemy zrobić, aby ograniczyć marnowanie zasobów, w tym żywności? Jak zadbać jednocześnie o zdrowie nas i naszej planety? W tej edycji projektu proponujemy nowe materiały edukacyjne, które pomogą wprowadzić w szkołach elementy edukacji klimatycznej.  

“Ekomisja w podstawówkach” to nowa edycja projektu “Ekomisja – Nie marnuję!”, tym razem realizowanego w partnerstwie z Lidl Polska. Projekt jest skierowany do uczniów i nauczycieli ze szkół podstawowych. 

Celem projektu jest edukacja dzieci i młodzieży na temat ekologii, zdrowego stylu życia oraz niemarnowania zasobów, w tym żywności. Chcemy przekazać nauczycielom scenariusze lekcji przygotowane przez ekspertów z Federacji we współpracy z metodykami i praktykami. 

Scenariusze lekcji zostały dopasowane do potrzeb różnych grup wiekowych. W ramach nowej edycji stworzono 3 scenariusze lekcji dla klas 1-3, oparte o metodę storytellingu. 

Powstały kolorowe plansze zilustrowane przez Katarzynę Walentynowicz. Zawierają one dużo wątków i szczegółów, które nauczyciel może wykorzystywać na wielu lekcjach poruszając temat niemarnowania żywności, ekologii lub zdrowego odżywiania. Powstało barwne i wielowątkowe opowiadanie napisane przez Renatę Piątkowską. 

Dla klas 4-8 przygotowano 3 cykle scenariuszy. Zostały one opracowane przez Oktawię Gorzeńską, od lat wprowadzającą innowacje w edukacji szkolnej. Cykle są bardziej rozbudowane i składają się z 2 do 3 lekcji. Są oparte o metodę projektową i pozwalają uczniom nie tylko lepiej zrozumieć omawiany temat, ale także nauczyć się prowadzić wywiad, zbierać i analizować informacje, argumentować oraz prezentować swoje wyniki.  

Przygotowane przez nas scenariusze i pomoce pozwolą przeprowadzić ciekawe i kreatywne lekcje poruszające temat ochrony środowiska, niemarnowania żywności i dbania o zdrowie nas i naszej planety. Każda szkoła angażująca się w projekt może wziąć udział w konkursie z nagrodami.  

Aby wziąć udział w projekcie należy wypełnić deklarację uczestnictwa. Udział jest bezpłatny.  Do 50 pierwszych szkół, które wypełnią deklarację, zostanie wysłany pakiet edukacyjny złożony z: 

• 2 plansz do storytellingu A2 
• 8 kart sytuacyjnych A4 (po 4 do każdej planszy) 
• Przewodnika dla nauczyciela
• Kolorowanek 
• Kart pracy 
• 11 scenariusz w wersji elektronicznej 
• Ilustrowanego opowiadania 

Szkoły, które nie dostały się do pierwszej 50-tki, otrzymają pakiet edukacyjny w wersji elektronicznej i będą mogły wziąć udział w konkursie z nagrodami. 

Po wypełnieniu deklaracji i otrzymaniu materiałów edukacyjnych w wersji papierowej lub elektronicznej, każda ze szkół będzie miała za zadanie przeprowadzić 3 lekcje na podstawie scenariuszy projektowych. Można wybrać dowolnie spośród 20 scenariuszy. Mogą one być realizowane wśród różnych klas, zarówno w zerówkach jak i na świetlicy, przez różnych nauczycieli. 

Harmonogram realizacji programu 

Czas na złożenie deklaracji udziału w projekcie od 20.09.2021 do 15.10.21 

Możliwość pobrania materiałów wyłącznie w wersji online do 30.10.2021  

Czas trwania projektu 20.09.21 – 01.02.2022 

Ogłoszenie wyników konkursów 01.02.2022  

Krótki opis scenariuszy:

Scenariusze dla klas 1-3 

Scenariusz 1. Nie marnuję żywności 

Proponowany czas realizacji: 2 godziny lekcyjne 

Scenariusz wykorzystuje metodę storytellingu. Do scenariusza przygotowano dużą ilustrację oraz karty sytuacyjne, których autorką jest Katarzyna Walentynowicz. Celem scenariusza jest poznanie przez uczniów najważniejszych przyczyn i skutków marnowania żywności oraz wyrabianie nawyków, które ograniczą marnowanie żywności. 

Cele szczegółowe: 

• Uczeń dowie się, jakie skutki ekologiczne, społeczne i ekonomiczne powoduje marnowanie żywności. 
• Uczeń zrozumie, dlaczego nie należy marnować żywności. 
• Uczeń będzie świadomy, co może zrobić, aby ograniczyć marnowanie żywności. 

Scenariusz 2. Jak żyć zdrowo i ekologicznie 

Proponowany czas realizacji: 2 godziny lekcyjne 

Scenariusz wykorzystuje metodę storytellingu. Do scenariusza przygotowano dużą ilustrację oraz karty sytuacyjne, których autorką jest Katarzyna Walentynowicz. Celem scenariusza jest zapoznanie uczniów z różnymi sposobami na prowadzenie zdrowego i ekologicznego trybu życia oraz uświadomienie uczniom konieczności dbania o planetę i prowadzenia zdrowego trybu życia. 

Cele szczegółowe: 

• Zapoznanie uczniów z terminem less waste i sposobami na ograniczanie ilości wytwarzanych śmieci. 
• Uświadomienie uczniom, że każdy z nas powinien dbać o planetę i o środowisko. 

• Pokazanie uczniom, co każdy z nas może zrobić, aby zadbać o planetę. 
• Zdobycie przez uczniów wiedzy o tym, jakie rozwiązania i zachowania są ekologiczne. 
• Zaznajomienie uczniów z pojęciem „zrównoważony rozwój”, także w kontekście zdrowego trybu życia. 
• Uświadomienie uczniom, jak prowadzić zdrowy tryb życia. 
• Uświadomienie uczniom, jakie korzyści zdrowotne wynikają z regularnej aktywności fizycznej. 

Scenariusz 3. Nie marnuję żywności. Opowiadanie.  

Proponowany czas realizacji: 1 godzina lekcyjna 

Scenariusz jest oparty na opowiadaniu napisanym przez Renatę Piątkowską. Celem scenariusza jest poznanie przez uczniów najważniejszych przyczyn i skutków marnowania żywności oraz wyrabianie nawyków, które ograniczą marnowanie żywności. 

 Cele szczegółowe: 

• Uczeń zrozumie, dlaczego nie należy marnować żywności. 
• Uczeń będzie świadomy, co może zrobić, aby ograniczyć marnowanie żywności. 

Scenariusze dla klas 4-8 

Oddajemy w Państwa ręce scenariusze lekcji poświęcone tematowi niemarnowania żywności w skali lokalnej. Są one przeznaczone dla uczniów szkół podstawowych, zostały podzielone na dwa poziomy: klasy 4–6 oraz 7–8. Można je realizować na przykład na zajęciach z wychowawcą, języku polskim, technice, jak również jako projekt interdyscyplinarny we współpracy z nauczycielami informatyki, biologii, przyrody, wiedzy o społeczeństwie i wychowania fizycznego. Scenariusze realizują następujące treści zawarte w preambule podstawy programowej: 

• Kształtowanie postawy otwartej wobec świata i innych ludzi, aktywności w życiu społecznym oraz odpowiedzialności za zbiorowość; 
• Szkoła dba o wychowanie dzieci i młodzieży w duchu akceptacji i szacunku dla drugiego człowieka, kształtuje postawę szacunku dla środowiska przyrodniczego, w tym upowszechnia wiedzę o zasadach zrównoważonego rozwoju, motywuje do działań na rzecz ochrony środowiska oraz rozwija zainteresowanie ekologią. 

 Realizacja proponowanych działań zakłada angażowanie uczniów w proces edukacyjny. To nauczyciel decyduje czy wykorzystuje cały scenariusz czy wybrane moduły. Ważne jest, by dostosował to do potrzeb i możliwości swoich uczennic i uczniów oraz możliwości, na przykład, cyfrowych. Istotne jest wykorzystanie w pracy materiałów recyklingowych oraz narzędzi cyfrowych, pomocnych w pielęgnowaniu kultury zero waste. Podczas realizacji scenariuszy zachęcamy do korzystania z papieru z recyklingu lub wykorzystywania kartek jednostronnie zadrukowanych. 

Cykl 1. Dajemy drugie życie jedzeniu, czyli na talerz zamiast do śmietnika! 

Proponowany czas realizacji: 3 godziny lekcyjne z nauczycielem oraz praca własna uczniów – minimum 3 dni. 

Podczas realizacji scenariusza uczniowie wykonują badanie wśród swojej rodziny. Zbierają przepisy na dania z wykorzystaniem resztek i wspólnie tworzą książkę kucharską. Przygotowują ulotki lub plakaty, przypominające o dobrych nawykach związanych z niemarnowaniem żywności.   

Cele szczegółowe: 

• Uczniowie wiedzą, co to jest styl życia zero waste.  
• Uczniowie potrafią dokonać analizy informacji – przyglądają się zwyczajom własnej  rodziny w obszarze “losów” resztek jedzenia, zbierają przepisy kulinarne na ponowne wykorzystanie resztek jedzenia.  

• Uczniowie są aktywni, biorą odpowiedzialność za siebie i swoje działania, zmieniają nawyki swoje i swojej rodziny. 

Cykl 2. Szkolna stołówka / Drugie śniadanie 

W tym scenariuszu wyjątkowo proponujemy dwa warianty realizacji. Uczniowie podczas realizacji wariantu I przyglądają się funkcjonowaniu stołówki szkolnej. W wariancie II analizują spożywane przez uczniów w szkole drugie śniadania. 

Cele szczegółowe:

• Uczniowie poznają proces przygotowania posiłków dla stołówki szkolnej (wariant I). 
• Uczniowie wiedzą, jak przeprowadzić wywiad z rówieśnikami (wariant II). 
• Uczniowie rozwijają umiejętność zbierania informacji, analizowania i wnioskowania, a także proponowania rozwiązań.  
• Uczniowie są aktywni, biorą odpowiedzialność za siebie i swoje działania, zmieniają nawyki swoje i swojego otoczenia. 

Cykl 3. Decydujemy, co jemy!  

Proponowany czas realizacji: 2 godziny lekcyjne 

Podczas realizacji scenariusza uczniowie sprawdzają, czy są świadomymi konsumentami. Badają swoje otoczenie i  wypracowują wskazówki, które sprawią, że każde zakupy spożywcze będą wykonywane świadomie.  

Cele szczegółowe: 

• Uczniowie wiedzą, jak świadomie kupować produkty spożywcze.  

• Uczniowie rozwijają umiejętność zbierania informacji, analizowania i wnioskowania, a także proponowania rozwiązań.  
• Uczniowie są aktywni, biorą odpowiedzialność za siebie i swoje działania, zmieniają nawyki swoje i swojego otoczenia. 

W ramach projektu każda ze szkół może wziąć udział w 2 konkursach z nagrodami.  

Konkurs plastyczny dla klas 1-3. “Jak mogę zmienić swoje nawyki, aby nie marnować żywności”  

Technika pracy dowolna.  

 Zgłoszenia konkursowe wraz z zadaniami konkursowym będą przyjmowane pocztą na adres: 

Al. Jerozolimskie 30 lok 8 00-024 Warszawa, z dopiskiem Konkurs ekomisja 

Przed przystąpieniem do konkursu należy przeczytać i zaakceptować regulamin udziału w konkusie klas 1-3 Lidl

Konkurs oparty o metodę projektową dla klas 4-8 na najciekawiej zrealizowany cykl lekcji. Cykle składają się z 2 do 3 lekcji. Zadaniem konkursowym jest zrealizowanie i zaraportowanie jednego z 3 cykli scenariuszy. 

Zgłoszenia konkursowe wraz z zadaniami konkursowymi i niezbędnymi oświadczeniami są przyjmowane mailowo na adres ekomisja@bankizywnosci.pl 

Przed przystąpieniem do konkursu należy przeczytać i zaakceptować  regulamin udziału w konkursie klas 4-8 Lidl

Harmonogram konkursu 

Rozpoczęcie konkursów 15.11.2021 r. 

Zakończenie konkursów 17.01.2022 r. 

Rozstrzygnięcie konkursów 01.02.2022 r. 

Projekt “EkoMisja – nie marnuję” powstał w 2018 r. i jego celem było zwiększanie świadomości, głównie dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych (rodziców, nauczycieli) na temat ekologicznych skutków marnowania żywności. Dążenie do tego, by budować proaktywne postawy i zachowania ekologiczne, poprzez działania edukacyjne, które pokazują pozytywne aspekty ograniczenia marnowania żywności dla indywidualnych konsumentów (oszczędność pieniędzy, zasobów, troska o planetę, odpowiedzialność społeczna) oraz kreowanie mody na niemarnowanie żywności.  

Pierwsza edycja projektu „EkoMisja- nie marnuję” zakonczyła się w marcu 2021r. i była finansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Partnerami projektu były firmy Amica i Lidl. 

W ramach EkoMisji odbyła się kampania społeczna „Marnując żywność, marnujesz planetę”, która miała odsłonę w formie plakatów wielkoformatowych (billboardy i citylighty) oraz spotów radiowych i telewizyjnych. Przy okazji Światowego Dnia Żywności w całej Polsce odbyły się 33 eko-eventy. Zasięg zrealizowanych przedsięwzięć edukacyjno-promocyjnych oraz informacyjnych to  2 156 410 osób. 

Drugim elementem projektu były działania edukacyjne w szkołach podstawowych, realizowane przez edukatorów z Banków Żywności, którzy poprowadzili 384 spotkań (Projekt Klasa) oraz przeszło 200 nauczycieli, którzy zakładali Szkolne Kluby Niemarnowania. 

Nasi edukatorzy zainicjowali projekt „Klasa” wśród 13 846 uczniów, w upowszechnieniu powstałych projektów uczestniczyło 33 593 uczniów, w sumie w pierwszym etapie było 47 390 odbiorców działań edukacyjnych. 

Dotarliśmy do 205 szkół podstawowych w całej Polsce, a w nich nauczyciele wraz z uczniami założyli 1 361 Szkolnych Klubów Niemarnowania. W 1 497 lekcjach prowadzonych przez nauczycieli na podstawie stworzonych przez nas materiałach edukacyjnych (7 scenariuszy w wersji stacjonarnej i online oraz gry planszowej) wzięło udział 38 596 uczniów. 

Materiały edukacyjne w postaci 7 scenariuszy o szerokiej tematyce ekologicznej cieszyły się dużą popularnością wśród nauczycieli i zostały pobrane przez ponad 1 tys. użytkowników z portalu LIBRUS podczas naszej kampanii promującej projekt. Całość uzupełniło 6 rysunkowych filmów z praktycznymi wskazówkami do stosowania na co dzień przez całe rodziny oraz gra planszowa.